W Eblag mąż zamordował żonę. Zacznijmy nazywać rzeczy po imieniu: to było zabójstwo kobiet.

W Ełbląg: Zabójstwo żony to nie tylko zbrodnia – to femicyd. Nazwijmy rzecz po imieniu

1. Tragiczny przebieg wydarzeń

W Ełblągu miało miejsce zdarzenie, które poruszyło opinię publiczną i obnażyło tragiczne konsekwencje przemocy domowej. Z dostępnych informacji wynika, że 57-letni mężczyzna zastrzelił swoją 51-letnią żonę, Katarzynę, podczas gdy siedziała za kierownicą samochodu. Po oddaniu strzału do niej, mężczyzna postrzelił się sam — ze wstępnych ustaleń prokuratury wynika, że doszło do tego pechowego aktu z tej samej broni.

Małżeństwo było w trakcie rozwodu i od dłuższego czasu nie mieszkało razem. Sprawca miał sądowy zakaz zbliżania się do ofiary, a mimo to doszło do tragedii na jej posesji. Para miała czwórkę dzieci, w tym najmłodsze — 17 lat — które pozostają pod wpływem tego dramatycznego zdarzenia.

2. To nie tylko „zbrodnia domowa” — to femicyd

Tego typu przestępstwo należy nazywać femicydem — czyli zabójstwem kobiety ze względu na jej płeć, najczęściej przez obecnego lub byłego partnera. Klasyfikowanie tego zdarzenia wyłącznie jako przestępstwo domowe zamazuje jego kontekst i uniemożliwia społeczną analizę tego problemu w szerszej perspektywie genderowej.

W Polsce femicyd nie jest osobnym przestępstwem w Kodeksie karnym, co utrudnia rozpoznawanie, klasyfikację i reakcję odpowiednich instytucji. Brakuje systemowego podejścia: instytucje prowadzą oddzielne i niespójne statystyki, co sprawia, że skala femicydu pozostaje w dużej mierze nieznana.

3. Skala dramatu — statystyki i brak koordynacji

Według raportów organizacji Femicide in Poland, w latach 2017–2023 dochodziło do około 100–200 femicydu rocznie. Z kolei inne źródła wskazują na nawet 400–500 kobiet, które każdego roku tracą życie w wyniku przemocy domowej — w tym przypadków, które mogły być kwalifikowane jako zabójstwa, samobójstwa związane z przemocą, czy napaści skutkujące śmiercią.

4. Femicide Observatory — monitoring i wsparcie

Projekt Femicide Observatory, realizowany przez Centrum Praw Kobiet (Women’s Rights Center), miał na celu monitorowanie przypadków zabójstw kobiet, wsparcie prawne i psychologiczne dla rodzin ofiar oraz działania rzecznicze mające na celu zmianę prawa. Niestety, dotychczasowa odpowiedź systemu jest niewystarczająca — często sądy kwalifikują zabójstwa jako „śmiertelne pobicie”, co umniejsza ich wagę i ignoruje motywację genderową.

5. Dlaczego ważne jest używanie właściwego terminu?

Uświadamia prawdziwą naturę zabójstwa — to nie prywatny dramat, ale przykład gwałtownej przemocy wobec kobiet, zakorzenionej w patriarchacie.

Ułatwia działania systemowe — oddzielna definicja prawna femicydu pozwoliłaby na lepsze śledzenie i prewencję takich zbrodni.

Wzmacnia wsparcie dla ofiar i ich rodzin — pokazuje, że państwo traktuje ten problem poważnie i jest gotowe działać.

6. Apel o zmiany — wezwanie do działania

By zapobiec kolejnym tragediom, potrzebne są:

1. Centralny rejestr femicydu — dokładne dane umożliwią lepszy monitoring i politykę prewencyjną.

2. Zmiany prawne — wprowadzenie femicydu jako osobnego przestępstwa z odpowiednią kwalifikacją i karami.

3. Skuteczne wprowadzanie zakazów zbliżania — egzekwowanie środków ochronnych wobec sprawców.

4. Wsparcie psychologiczne i prawne — dla rodzin ofiar i kobiet zagrożonych przemocą.

5. Edukacja społeczna — uświadamianie zagrożeń i mechanizmów femicydu, także w mniejszych miastach.

7. Podsumowanie — nazwa, która ma znaczenie

Tragedia w Ełblągu to nie przypadkowy akt przemocy, ani „zbrodnia rodzinno-domowa”. To femicide — ekstremalny przykład przemocy wobec kobiet. Nazywając go po imieniu, dajemy temu wydarzeniu właściwą wagę i kierunek do działań, które mogą uratować życie.