W kampanii Tusk obiecywał ograniczenia 800+. Dziś je rozszerza dla Ukraińców. Prezydent mówi „dość” i naprawia błędy rządu!

Poniżej znajdziesz rozwinięty artykuł (około 1 000 słów) na temat kontrowersji wokół programu 800+, zwłaszcza w kontekście obietnicy Donalda Tuska, a następnie obecnych prób uszczelnienia świadczenia dla Ukraińców, oraz reakcji prezydenta i różnych stron sceny politycznej:

—

Tło: Co to jest „800+” i jak działa program wobec Ukraińców

Program „Rodzina 800+” to świadczenie wychowawcze wypłacane na każde dziecko, niezależnie od dochodu. Po rosyjskiej agresji na Ukrainę w marcu 2022 r. został rozszerzony również na obywateli Ukrainy przebywających w Polsce na podstawie specustawy. ZUS wypłaca świadczenie, a jego koszty są znaczące – w 2024 r. na dzieci z obywatelstwem ukraińskim przeznaczono ponad 2,8 mld zł z 62 mld zł całkowitych wydatków programu .

Od 1 września 2024 r. wprowadzono warunek: prawo do 800+ mają tylko te ukraińskie dzieci, które uczęszczają do polskich szkół – zerówka, szkoła podstawowa czy ponadpodstawowa . To była pierwsza realna weryfikacja uprawnień.

—

Kampania i obietnice: Tusk, Trzaskowski i obostrzenia wobec Ukraińców

Rafał Trzaskowski:

W trakcie kampanii prezydenckiej kandydat Koalicji Obywatelskiej, Rafał Trzaskowski, postulował – z ekonomicznego punktu widzenia – ograniczenie świadczenia do tych Ukraińców, którzy mieszkają, pracują i płacą podatki w Polsce. Argumentował, że Polska nie może powtórzyć błędu krajów zachodnich, gdzie opłacało się przyjechać tylko po socjal .

Donald Tusk (Premier):

Premier szybko poparł ten postulat: „Propozycja Prezydenta Rafała Trzaskowskiego, aby wypłacać 800+ tylko tym migrantom (…) zostanie pilnie rozpatrzona przez rząd. Ja jestem na tak” – napisał na portalu X .

To wywołało zgłoszenie projektu przez PiS w Sejmie – ma on ograniczyć świadczenia 800+ tylko do tych rodzin, w których ukraińscy rodzice pracują i płacą podatki .

—

Rządowe przesunięcia i reakcje

Opóźnienia w pracach legislacyjnych:

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) przygotowało projekt pod kierunkiem wiceministra Macieja Duszczyka, wpisany do planu prac rządu z terminem do II kwartału 2025, ale nie przekazano go do Sejmu. Trwają konsultacje międzyresortowe .

Szef Komitetu Stałego Rady Ministrów, Maciej Berek, przyznał, iż projekt wymaga skomplikowanych analiz prawnych, a utożsamianie go wyłącznie z ograniczeniem do pracujących Ukraińców jest zbyt uproszczone .

—

Polityczne i społeczne kontrowersje

Lewica i Polska 2050 (Hołownia):

– Lewica stanowczo odrzuca ograniczenia, uznając je za antyuchodźczy populizm. Jak stwierdziła Anna Maria Żukowska: „Lewica do tego antyuchodźczego, nieracjonalnego, populizmu nie przyłoży ręki” .

– Polska 2050 również zaprotestowała: „Nie dołączymy do wyścigu na antyukraińskość… Ustawy kampanijne to słaby model stosowania prawa” .

Ekonomiści i aktywiści:

Dr Maciej Grodzicki z UE Kraków uznał ten pomysł za fatalny – ewentualne oszczędności są marginesowe, a koszty społeczne mogą być wysokie .

Ukraińska aktywistka Natalia Panczenko podkreśliła, że większość Ukraińców pracuje – a ograniczenia uderzą w najbardziej potrzebujących, np. kobiety z dziećmi czy osoby z problemami zdrowotnymi:

> „…dyskryminacja jednej konkretnej grupy etnicznej…” „…część Ukraińców będzie musiała wrócić pod bomby…” .

Poparcie publiczne:

Według sondażu CBOS z października 2024 r., spadło wsparcie społecznego dla uchodźców z 94 % na 53 %, a częstą przyczyną są narracje o „roszczeniowości” Ukraińców .

—

Gdzie jest prezydent?

W cytowanej przez Ciebie narracji prezydenckiej („Prezydent mówi ‘dość’ i naprawia błędy rządu”) – wydaje się, że następuje pewne pomieszanie ról. To Premier Tusk i Rafał Trzaskowski postulowali ograniczenia. Prezydent (RP) nie zabiera głosu ani nie „naprawia błędów rządu” w tym konkretnym temacie – przynajmniej nie ma o tym informacji w dostępnych materiałach.

—

Podsumowanie (ok. 1 000 słów)

1. Program 800+ dla Ukraińców działa od 2022 r., został częściowo uszczelniony (obowiązek szkolny dzieci).

2. Kampania wyborcza – Trzaskowski postuluje dalsze ograniczenia, które popiera premier Tusk. Posuwa się do zapowiedzi wprowadzenia ich „pilnie”, ale realizacja opóźniła się.

3. Rządowa legislacja – MSWiA przygotowało projekt, ale wciąż nie ma go w Sejmie. Potrzeba więcej analiz i procedowania.

4. Polityczne podziały – Lewica i Polska 2050 solidarnie sprzeciwiają się ograniczeniom. Wsparcie ze strony PiS, a część społeczeństwa zaczyna dostrzegać w tej grupie „kozła ofiarnego”.

5. Etyczne i społeczne wątpliwości – ograniczenia mogą uderzyć w najsłabszych; większość Ukraińców płaci podatki i pracuje, a wydatki na program są mniejsze niż wpływy.

6. Brak roli prezydenta – w żadnych doniesieniach prezydent nie pojawia się jako głos „naprawiający błędy rządu” – to narracja polityczna, a nie fakt medialny.