Karol Nawrocki nie zostawił pola do namysłu. Padły słowa o “brutalnym łamaniu”
Projekt ustawy o praworządności przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości wywołał polityczną burzę, a jego przyszłość stanęła pod znakiem zapytania po ostrych słowach Karola Nawrockiego. Choć resort zapewnia, że to kompromis mający uporządkować sytuację w sądach i przywrócić zaufanie do wymiaru sprawiedliwości, głowa państwa nie kryje sceptycyzmu. Relacje między Pałacem Prezydenckim a Ministerstwem Sprawiedliwości są coraz bardziej napięte. Prezydent reaguje na propozycje ministra: „To nie napawa optymizmem”
W centrum politycznego zamieszania znalazł się projekt nowej ustawy dotyczącej praworządności, którą w czwartek zaprezentowało Ministerstwo Sprawiedliwości. Dokument przewiduje m.in. powtórzenie konkursów na stanowiska sędziowskie obsadzone z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa w obecnym składzie, a także próbę uporządkowania statusu sędziów powołanych w sposób – jak to określają projektodawcy – „nieprawidłowy”. Resort kierowany przez Waldemara Żurka podkreśla, że to propozycja kompromisu, która ma szansę na podpis prezydenta. Jednak wypowiedź Karola Nawrockiego nie pozostawia złudzeń co do atmosfery wokół tego projektu. Prezydent przebywający w Estonii pytany o inicjatywę ministra Żurka zaznaczył, że najpierw projekt musi zostać dokładnie przeanalizowany przez jego kancelarię.
To, co zrobił ostatnio minister Żurek, nie napawa optymizmem – skomentował jednak stanowczo.
Dodał, że minister sprawiedliwości jego zdaniem „brutalnie łamie prawo i konstytucję”, co podważa zaufanie do proponowanych rozwiązań.
Tak jednoznaczna ocena ze strony głowy państwa może znacząco wpłynąć na dalszy los projektu ustawy. Z wypowiedzi Nawrockiego wynika, że obecne działania Żurka nie są traktowane jako zaproszenie do konstruktywnego dialogu. Prezydent zastrzegł jednak, że ustawa zostanie poddana analizie zgodnie z procedurami – mimo rosnących wątpliwości. Nowelizacja wzbudza kontrowersje. Prezydent: „Ostentacyjny akt bezprawia”
Kontrowersje pogłębiła nowelizacja Regulaminu urzędowania sądów powszechnych, ogłoszona w Dzienniku Ustaw w zeszłym tygodniu. Wśród zmian znalazł się zapis, który pozwala przewodniczącemu wydziału sądu na decydowanie o składzie sędziowskim przydzielanym do danej sprawy. Dotyczy to przypadków, gdy konieczna jest – według uznania przewodniczącego – poprawa efektywności pracy wydziału. W takiej sytuacji referenta wyznacza system losowy, ale pozostałych dwóch sędziów może wskazać przewodniczący.
To właśnie ten fragment został szczególnie ostro skrytykowany przez prezydenta Nawrockiego. Jego zdaniem takie rozwiązanie otwiera drogę do ręcznego sterowania doborem składów orzekających, co może prowadzić do upolitycznienia sądownictwa.
To ostentacyjny akt bezprawia – powiedział prezydent, dodając, że zmiana może być wykorzystywana do realizacji oczekiwań politycznych rządzących.
Słowa głowy państwa nie pozostawiają wątpliwości co do powagi sytuacji. Podważenie zasad niezależności sądownictwa to temat, który od lat wzbudza gorące dyskusje zarówno w kraju, jak i w relacjach Polski z instytucjami unijnymi. Kryzys zaufania czy polityczna gra? W tle konstytucja i przyszłość sądów
Zarówno wypowiedzi, jak i działania ministra Żurka oraz reakcje prezydenta Nawrockiego wskazują na poważny kryzys zaufania pomiędzy obiema instytucjami. Minister sprawiedliwości zapewnia, że zależy mu na kompromisie i przekonuje, że nowy projekt ustawy ma szansę być wspólnym gruntem porozumienia.
Chcemy tą ustawą pokazać kompromis, bo nam zależy, żeby ona została podpisana, a nie wyrzucona do kosza przez pana prezydenta – mówi Żurek.
Z drugiej strony, prezydent podkreśla, że nie widzi w dotychczasowych działaniach ministra żadnej gotowości do merytorycznego dialogu. – Ostatnie postępowania pana ministra Żurka nie pokazały, że chciałby być partnerem do dyskusji – zaznaczył. Dla wielu komentatorów to wyraźny sygnał, że sytuacja nie zmierza w stronę pojednania, a raczej dalszej eskalacji.
Na tym tle toczy się również szersza debata o statusie sędziów powołanych z udziałem nowej KRS oraz o przyszłości całego wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Projekt ustawy to tylko jeden z elementów tej układanki.