425 MILIONÓW LEŻY ODŁOGIEM, bo “rozliczają PiS”. Ogłaszają zbiórki w internecie.

425 MILIONÓW LEŻY ODŁOGIEM, BO “ROZLICZAJĄ PiS”. OGŁASZAJĄ ZBIÓRKI W INTERNECIE

W ostatnich tygodniach coraz częściej pojawiają się doniesienia medialne o ogromnych środkach finansowych, które – mimo dostępności – pozostają niewykorzystane przez instytucje publiczne i samorządy. Mowa o kwocie aż 425 milionów złotych, która miała zostać przeznaczona na ważne cele społeczne, edukacyjne i infrastrukturalne. Jednak pieniądze te leżą odłogiem, ponieważ nowa władza skupia się na rozliczaniu poprzedniego rządu Prawa i Sprawiedliwości (PiS). Co więcej, mimo istnienia tych środków, ogłaszane są zbiórki internetowe na cele, które mogłyby być sfinansowane właśnie z tych funduszy.

Fundusze zamrożone w imię sprawiedliwości?

Według nieoficjalnych źródeł zbliżonych do ministerstw, część budżetu państwowego została celowo „zamrożona” do czasu zakończenia audytów i kontroli prowadzonych wobec projektów finansowanych za czasów rządów PiS. Nowe władze tłumaczą, że zanim jakiekolwiek środki zostaną ponownie uruchomione, konieczne jest dokładne sprawdzenie, czy nie dochodziło wcześniej do nadużyć, niegospodarności czy wręcz przestępstw finansowych.

Problem w tym, że czas płynie, a realne potrzeby społeczne narastają. Samorządy skarżą się, że nie otrzymują obiecanych dotacji na dokończenie inwestycji drogowych, remonty szkół, szpitali czy rozwój lokalnych inicjatyw społecznych. Wielu beneficjentów wcześniejszych programów rządowych nadal czeka na wypłatę należnych im środków, które zostały wstrzymane „do wyjaśnienia”.

Mieszkańcy nie rozumieją sytuacji

Wśród obywateli rośnie frustracja. Coraz więcej osób zadaje pytania: skoro są pieniądze w budżecie, dlaczego nie są wykorzystywane? Dlaczego cierpią na tym zwykli ludzie, którzy nie mają nic wspólnego z politycznymi przepychankami?

– „Nasza szkoła miała przejść gruntowny remont – elewacja, okna, ogrzewanie. Już w zeszłym roku dostaliśmy promesę finansowania, a teraz wszystko stoi. A dzieci marzną w klasach” – mówi pani Anna, dyrektorka jednej z podstawówek w województwie świętokrzyskim.

W podobnej sytuacji znalazły się liczne organizacje pozarządowe, które prowadzą pomoc społeczną, domy kultury, kluby seniora czy świetlice środowiskowe. Choć projekty zostały zatwierdzone, fundusze nie wpłynęły. W rezultacie wiele z nich zmuszonych było ograniczyć działalność lub zawiesić ją całkowicie.

Zamiast działania – zbiórki internetowe

Kuriozalnie, w tej sytuacji niektóre resorty oraz osoby publiczne zaczęły ogłaszać… internetowe zbiórki pieniędzy. Cele są różne: od ratowania szpitali, przez wsparcie uczniów z biednych rodzin, po dofinansowanie organizacji zajmujących się pomocą uchodźcom.

Internauci nie kryją oburzenia. – „Czy naprawdę mamy robić zrzutkę na karetkę, skoro 425 milionów leży bezużytecznie w budżecie?” – pyta retorycznie jeden z użytkowników Twittera.

Zrzutki są często nagłaśniane przez media publiczne i komercyjne, a także promowane przez celebrytów i influencerów. Problem polega jednak na tym, że to obywatele mają finansować z własnej kieszeni to, co teoretycznie powinno być zapewnione przez państwo.

Polityka kontra potrzeby społeczne

Rozliczanie poprzedniej władzy z błędów, afer czy niegospodarności jest oczywiście konieczne i oczekiwane przez wielu obywateli. Jednak pojawia się pytanie, czy nie można tego robić równolegle z bieżącym zarządzaniem państwem? Czy priorytetem nie powinno być zapewnienie sprawnego funkcjonowania instytucji i realizacja projektów, które bezpośrednio wpływają na jakość życia ludzi?

Opozycja zarzuca obecnemu rządowi, że wykorzystuje hasło „rozliczania PiS” jako wymówkę do braku działania. – „Nie chodzi już o sprawiedliwość, tylko o blokowanie wszystkiego, co kojarzy się z poprzednią ekipą. Nawet jeśli to dobre i potrzebne inicjatywy” – mówi jeden z posłów PiS.

Rząd odpiera zarzuty, podkreślając, że sytuacja, jaką zastali po przejęciu władzy, wymaga ostrożności i rozwagi. – „Nie możemy pozwolić sobie na kolejne nieprawidłowości. Każda złotówka musi być dokładnie rozliczona” – mówi przedstawiciel ministerstwa finansów.

Czy obywatele zapłacą podwójnie?

Niepokojące jest to, że w efekcie przeciągających się analiz, wstrzymanych funduszy i publicznych zbiórek, to zwykli Polacy ponoszą koszty chaosu. Z jednej strony nie korzystają z inwestycji, które mogłyby już działać, a z drugiej są proszeni o przekazywanie datków na cele, za które odpowiedzialne powinno być państwo.

– „Mamy prawo oczekiwać, że nasze podatki będą wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. A nie, że państwo będzie prosić nas o dodatkowe wpłaty, bo nie umie zarządzać tym, co już ma” – mówi Marek, przedsiębiorca z Warszawy.

Czy coś się zmieni?

Pojawiają się głosy nawołujące do zmiany podejścia. Ekonomiści i samorządowcy apelują, by nie wstrzymywać wszystkich środków prewencyjnie, tylko prowadzić kontrole równolegle z realizacją projektów.

– „Nie da się zarządzać państwem, zatrzymując wszystko pod pretekstem audytów. Trzeba działać elastycznie, ale i odpowiedzialnie” – uważa prof. Joanna Wysocka, ekonomistka z Uniwersytetu Warszawskiego.

Na razie jednak konkretnej decyzji o odblokowaniu środków nie ma. A tymczasem na portalach crowdfundingowych wciąż pojawiają się kolejne zbiórki – na to, co już dawno powinno być sfinansowane przez państwo.

—

Podsumowanie:

Sytuacja, w której 425 milionów złotych leży niewykorzystanych, podczas gdy instytucje i obywatele borykają się z brakami, jest nie tylko niezrozumiała, ale i niepokojąca. Rozliczanie winnych jest ważne, ale równie ważne – a może ważniejsze – jest bieżące zarządzanie i realizacja potrzeb społeczeństwa. W przeciwnym razie polityka stanie się celem samym w sobie, a obywatele pozostaną z problemami, których nikt nie rozwiązuje.

—