Mijanka na ostatniej prostej. Zaskakujące wyniki sondażu.
Mijanka na ostatniej prostej. Zaskakujące wyniki sondażu
Polska scena polityczna niejednokrotnie zaskakiwała obserwatorów nagłymi zwrotami akcji. Jednak najnowszy sondaż przeprowadzony zaledwie kilka tygodni przed planowanymi wyborami parlamentarnymi rzuca zupełnie nowe światło na dotychczasowe układy sił. Na ostatniej prostej kampanii wyborczej dochodzi do spektakularnej mijanki – partia, która przez ostatnie miesiące pozostawała w cieniu, niespodziewanie wysuwa się na prowadzenie.
Nowy lider wyścigu
Zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez renomowaną pracownię badawczą IBRiS na zlecenie „Rzeczpospolitej”, na pierwszym miejscu znalazła się Koalicja Obywatelska, uzyskując 31,2% poparcia, podczas gdy dotychczasowy lider – Prawo i Sprawiedliwość – spadł na drugą pozycję z wynikiem 29,8%. Choć różnica wydaje się niewielka, to jej znaczenie polityczne jest ogromne – to pierwsza taka zmiana od ponad dwóch lat.
Nie mniej zaskakujące są wyniki pozostałych ugrupowań. Trzecie miejsce utrzymuje Lewica z poparciem 11,6%, a tuż za nią plasuje się Trzecia Droga (PSL + Polska 2050) z wynikiem 10,9%. Coraz słabiej radzi sobie Konfederacja, która jeszcze kilka miesięcy temu mogła liczyć nawet na 13–14% poparcia, a obecnie zaledwie 7,4%.
Co spowodowało zmianę?
Analitycy wskazują kilka możliwych powodów takiego przetasowania. Po pierwsze, kampania Koalicji Obywatelskiej nabrała w ostatnich tygodniach rozpędu. Donald Tusk pojawił się w wielu miastach, intensywnie spotykając się z wyborcami, a przekaz KO skoncentrował się na konkretach – przede wszystkim na kwestiach gospodarczych, inflacji i przyszłości młodych ludzi. Nowa kampania pod hasłem „Przyszłość to Ty” okazała się szczególnie skuteczna w mobilizacji niezdecydowanych wyborców z dużych miast i średniego pokolenia.
Z drugiej strony, Prawo i Sprawiedliwość, choć nadal prowadzi intensywną kampanię, zmaga się z efektami tzw. „zmęczenia materiału”. Po ośmiu latach u władzy coraz trudniej przyciągnąć nowych wyborców, a niektóre kontrowersje – jak decyzje Trybunału Konstytucyjnego, kwestie aborcji, problemy w edukacji czy podwyżki cen energii – odciskają piętno na wizerunku partii.
Wzrost mobilizacji opozycji
Nie można też pominąć faktu rosnącej mobilizacji elektoratu opozycyjnego. Według danych, frekwencja wyborcza może być rekordowo wysoka – nawet 70% uprawnionych deklaruje chęć udziału w głosowaniu. To przede wszystkim zasługa intensywnej aktywności społecznej – od marszów obywatelskich, przez lokalne debaty, po akcje informacyjne organizowane przez NGO-sy i środowiska młodzieżowe.
Jednocześnie coraz więcej młodych Polaków deklaruje, że zamierza głosować – a jak pokazują wcześniejsze badania, to właśnie młodzież w wieku 18–29 lat w większości skłania się ku Koalicji Obywatelskiej i Lewicy.
Czy to tylko chwilowy efekt?
Eksperci podkreślają jednak, że choć mijanka jest spektakularna, nie musi być trwała. – Na tym etapie kampanii sondaże mogą być bardzo dynamiczne, szczególnie jeśli mamy do czynienia z wysokim odsetkiem niezdecydowanych wyborców – mówi dr Anna Skoczylas, politolożka z Uniwersytetu Warszawskiego. – Każdy błąd, każda kontrowersja może zadecydować o wyniku. Z kolei dobrze przeprowadzona debata czy udana konwencja potrafią przynieść kilka punktów procentowych przewagi – dodaje.
Z danych wynika, że aż 12% respondentów nadal nie wie, na kogo zagłosuje. To ogromna grupa, która może zaważyć o układzie sił w nowym Sejmie.
Reakcje partii
Politycy wszystkich ugrupowań zareagowali na sondaż w przewidywalny sposób. Donald Tusk, lider Koalicji Obywatelskiej, opublikował na platformie X (dawniej Twitter) krótkie oświadczenie:
„Dziękujemy za zaufanie. Walczymy dalej, każdy głos się liczy. Zmieniamy Polskę razem.”
Z kolei rzecznik PiS Radosław Fogiel zaznaczył, że „sondaże to nie wybory, a prawdziwy sprawdzian nadejdzie 13 października”, apelując do sympatyków o pełną mobilizację w ostatnich dniach kampanii.
W Lewicy panuje umiarkowany optymizm – sondaż potwierdza stabilne poparcie, a według przedstawicieli partii, możliwe jest nawet uzyskanie „języczka u wagi” w powyborczych negocjacjach koalicyjnych.
Potencjalne scenariusze
Na tym etapie możliwe są trzy główne scenariusze:
1. Zwycięstwo KO i koalicja opozycji – przy utrzymaniu obecnych trendów, Koalicja Obywatelska, Lewica i Trzecia Droga mogłyby stworzyć rząd większościowy, co oznaczałoby koniec rządów PiS.
2. Remis i trudne rozmowy koalicyjne – niewielka przewaga jednego z bloków, przy dużym udziale Konfederacji, mogłaby doprowadzić do impasu i trudnych negocjacji.
3. Nieoczekiwany zwrot i powrót PiS na prowadzenie – w przypadku niskiej frekwencji lub skutecznej mobilizacji elektoratu wiejskiego i konserwatywnego, możliwy jest powrót PiS na pozycję lidera.
Ostatnie dni kampanii – walka o każdy głos
Ostatni tydzień kampanii zapowiada się niezwykle intensywnie. Partie planują finałowe konwencje, debaty telewizyjne oraz masowe akcje mobilizacyjne. Szczególnie ważna będzie frekwencja – zwłaszcza wśród grup, które dotąd unikały głosowania: młodzieży, osób mieszkających za granicą oraz wyborców z mniejszych miejscowości.
Sztaby nie ukrywają, że liczy się każda godzina. – To już nie tylko kampania, to walka o przyszłość kraju – podsumował jeden z doradców sztabu KO.
Podsumowanie
Zaskakujące wyniki najnowszego sondażu pokazują, że polska polityka nadal potrafi zaskakiwać. Mijanka na ostatniej prostej może całkowicie zmienić układ sił, ale do ostatecznego rozstrzygnięcia pozostało jeszcze kilka dni ciężkiej walki. Jedno jest pewne – nadchodzące wybory będą jednymi z najważniejszych w historii III Rzeczpospolitej.
—