Nawrocki mógł wygrać dzięki jednemu badaniu. “Tyle głosów wyniosła różnica w drugiej turze” [KULISY]
Między pierwszą a drugą turą na Nowogrodzkiej robiono badania, czego chcą wyborcy nie tylko Mentzena i Brauna, ale także Szymona Hołowni, Adriana Zandberga i Magdaleny Biejat. Chcieli wiedzieć, jak zdemotywować ich wyborców, a może nawet pozyskać choć niewielki ich odsetek. Udało się.
Będzie srogi wpier*** – opisuje jeden ze sztabowców badania, które dostał sztab PiS tuż przed pierwszą turą wyborów prezydenckich. Jeden sondaż pokazywał nawet 7 pkt proc. straty Karola Nawrockiego do Rafała Trzaskowskiego. To był wariant najgorszy, czyli klęska.
Spece od sondaży i politycy PiS nie wierzyli jednak, że będzie aż tak źle. Na podstawie różnych badań prognozowali: Nawrocki będzie miał 3,5 pkt proc. straty do Trzaskowskiego. A więc nie będzie aż tak źle dla PiS.
Mijanka na horyzoncie
A mogła być – tak sądzili w sztabie PiS – nawet mijanka.
2 maja Nawrocki był z wizytą u prezydenta USA Donalda Trumpa. Rozmawiali w Gabinecie Owalnym, a w świat poszły zdjęcia, jak ściskają sobie dłonie. Wtedy sztabowcy PiS uwierzyli, że w pierwszej turze Nawrocki może wyprzedzić Trzaskowskiego. Ale po powrocie w Nawrockiego uderzyła historia – opisana przez Onet – z przejęciem przez niego komunalnej kawalerki od Jerzego Ż., którym miał się opiekować, a który już od roku przebywał w domu pomocy społecznej.
Wiele nie wiedzieliśmy o Karolu Nawrockim – przyznaje już po kampanii jeden ze sztabowców PiS. Konkretów o kawalerce, o sprowadzaniu prostytutek do Grand Hotelu, o ustawkach. Nawrocki krył się bądź zdawkowo mówił i zapewniał, że jest czysty. W PiS się cieszą, że sprawa kawalerki pojawiła się przed pierwszą turą. Są tacy, którzy uważają, że gdyby wybuchła na tydzień przed dogrywką, toby utopiła zwycięstwo.
Przed drugą turą Onet ujawnił relacje świadków o tym, że Nawrocki miał jako bramkarz w Grand Hotelu uczestniczyć w procederze dostarczania prostytutek gościom hotelowym. Ale ta historia nie uderzyła w kandydata tak mocno jak kawalerka. Tu na pomoc ruszyła żona, Marta. – Marta Nawrocka sama wymyśliła, że powie: “Ja gangsterów ścigam, a nie wychodzę za nich za mąż”. Wielu doradzało, by opowiadała łzawe historie, ale ona mówiła, że woli okazać siłę – opisuje sztabowiec. Sztab mocno eksponował rodzinę kandydata – żonę i najstarszego syna.
Na Nowogrodzkiej był przed drugą turą pewien optymizm. Ostatni zamówiony przez PiS codzienny surowy sondaż, który w sobotę, gdy trwała już cisza wyborcza, dotarł na biurko prezesa PiS, przewidywał: 50,77 proc. dla Nawrockiego i 49,23 proc. dla Trzaskowskiego.
A tak dokładnie wyglądała własna prognoza sztabowców PiS, gdy zapadała już cisza wyborcza: 50,27 proc. dla Nawrockiego i 49,73 proc. dla Trzaskowskiego. Oczekiwana frekwencja: 72,1 proc. Raptem ok. 100 tys. głosów różnicy.
Słowem: Kaczyński spodziewał się wygranej, choć nieznacznej. Ostatecznie w wyborach było jeszcze lepiej: 50,89 do 49,11 proc.
Góra nerwów
Nim jednak zwycięstwo Nawrockiego stało się oczywiste, było dużo nerwów. Najwięcej dostarczył między pierwszą a drugą turą snus (saszetka z nikotyną), który Nawrocki zaaplikował sobie w czasie debaty, gdy oglądało go 7 mln widzów.
Prezes Kaczyński w wywiadzie u Anity Gargas (dziennikarki związanej z TV Republika i innymi mediami prawicowymi) przyznał, że to był najcięższy moment kampanii – ten mały snus. Bo ludzie nie wiedzieli, co to jest, i kojarzyli ze środkami odurzającymi bądź po prostu z narkotykami.
Polityk PiS: – Snus spowodował, że seniorzy zaczęli się wahać. Było widać odpływ w tym elektoracie.
Cała robota sprzed debaty mogła pójść na marne. Między pierwszą a drugą turą na Nowogrodzkiej robiono badania, czego chcą wyborcy nie tylko Mentzena i Brauna, ale także Szymona Hołowni, Adriana Zandberga i Magdaleny Biejat. Chcieli wiedzieć, jak zdemotywować ich wyborców, a może nawet pozyskać choć niewielki ich odsetek.
Z tych badań wyszło, że głosujący na marszałka Sejmu boją się jednowładztwa Donalda Tuska i napływu migrantów. Głosujący na kandydata partii Razem ciągle mówią o mieszkaniach, podobnie jak wyborcy kandydatki Nowej Lewicy – dlatego Nawrocki w debacie dwa pytania poświęcił mieszkaniom.
Ostatecznie Nawrocki wziął prawie 10 proc. wyborców od Biejat. Prawie 14 proc. od Hołowni. 16 proc. od Zandberga. – Jeśli zsumować głosy, które udało się przejąć z elektoratów Hołowni, Zandberga i Biejat, to wyjdzie ok. 370 tys. A tyle wyniosła różnica w drugiej turze – mówi nasz rozmówca z PiS.
Mentzen kluczem do pałacu
Kluczowe było jednak pozyskanie wyborców Mentzena. – Jego wyborcy nie chcą gadania, ale tego, żeby zrobił to, czego oni chcą, więc Karol szybko podpisał postulaty Mentzena – mówi człowiek z PiS. Spieszył się do tego bardzo, byle się pokazać jako admirator Mentzena. Cel osiągnął – zagłosowało na niego prawie 90 proc. wyborców Mentzena.
Mentzen wiedział, że Nawrocki bił się w ustawkach kiboli – zwłaszcza w jednej z najsłynniejszych, kiedy w 2009 r. bili się kibole Lechii Gdańsk i Lecha Poznań. Nawrocki się do tego przyznał. I znów kryzys. Na Nowogrodzkiej uznali, że trzeba to obracać w żarty. – Ale nikt nie wymyślał żartów Kaczyńskiemu, on sam przywołał swojego brata Lecha, który też miał się bić w ustawkach – wspomina jeden ze sztabowców. Lech oczywiście w żadnych kibolskich bijatykach nie uczestniczył. Polityk PiS: – Ale kto czytał “O dwóch takich…”, wie, że Kaczyńscy lądowali na pogotowiu po podwórkowych bójkach.
Teraz to już w PiS krąży jako żart ten Lech bijący się w ustawkach kiboli.
Wojenki w sztabie PiS
Krew w PiS psuły głównie waśnie w sztabie wyborczym. A sztaby były w zasadzie dwa.
– Na tym szerokim sztabie każdy mógł się wygadać, aż w końcu wszyscy doszli do wniosku, że nawet jeśli się coś tam mówi, to i tak jest to bez znaczenia. Decyzje zapadały w wąskim, kilkuosobowym sztabie – mówi jeden z posłów PiS. To było pięć-sześć osób. Tylko tak szef sztabu Paweł Szefernaker (przyszły szef gabinetu prezydenta Karola Nawrockiego) mógł utrzymać szczelność – w tajemnicy utrzymano przyjazd prezydenta Andrzeja Dudy na konwencję i spotkanie Nawrockiego z prezydentem USA Donaldem Trumpem.
W tym szerokim sztabie iskrzyło – zwłaszcza między ziobrystami a ludźmi Morawieckiego. Publicznie była jednak zgoda. Patryk Jaki organizował na 1000-lecie koronacji Chrobrego marsz z tłumnym tańczeniem poloneza, co budziło patriotycznego ducha, ziobryści – zwłaszcza Jaki, Sebastian Kaleta i Dariusz Matecki – generowali duże zasięgi w social mediach. Spośród ludzi Morawieckiego Tomasz Matynia (były szef CIR) odpowiadał za badania sondażowe, a Adam Andruszkiewicz czy Janusz Cieszyński trzymali w garści sztabowe działania w internecie.