Ukraina otworzyła puszkę Pandory? “Drony mogą zaatakować w dowolnym państwie Europy”

Operacja “Pajęczyna” przejdzie do historii. Ukraina zniszczyła co najmniej kilkanaście rosyjskich bombowców strategicznych, ale też pokazała, że może swobodnie poruszać się po terytorium wroga. My natomiast powinniśmy wyciągnąć lekcję z tego, jak łatwo jest ukryć drony, by wykorzystać je do ataków terrorystycznych – mówi Emil Kastehelmi, fiński historyk wojskowości, analityk oraz założyciel grupy OSINT Black Bird Group.

Tatiana Kolesnychenko, Wirtualna Polska: Nad operacją “Pajęczyna” Ukraina pracowała półtora roku. Najpierw przemyciła do Rosji drony, następnie ukryła je w dachach drewnianych domków, które z kolei umieszczono w ciężarówkach. W jednej chwili 116 dronów opuściło kryjówkę i zaatakowało cztery rosyjskie lotniska. Niektórzy uważają, że ta operacja będzie punktem zwrotnym, czymś w rodzaju rosyjskiego “Pearl Harbor”.

Emil Kastehelmi: Porównania do Pearl Harbor są dużą przesadą, bo Japonia zaatakowała USA bez przyczyny. Nie zmienia to jednak faktu, że operacja “Pajęczyna” z pewnością przejdzie do historii. Dowiodła, że Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) jest zdolna przeprowadzać wyrafinowane operacje na terytorium wroga. Choć sytuacji na froncie to nie zmieni.

Na razie ciężko oszacować, jak wiele bombowców ucierpiało, ale zakładamy, że Ukraina zniszczyła lub uszkodziła od 10 do 18 procent rosyjskiej floty bombowców strategicznych.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Pan mówi, że Ukraina zniszczyła lub uszkodziła 10-18 procent rosyjskiej floty, ale według Kijowa było to dużo więcej, bo 30 procent. Z raportu SBU wynika, że zaatakowano 41 samolotów, z czego połowa nie nadaje się do naprawy. Skąd te różnice w liczbach?

Nie wiemy, na jakiej podstawie Ukraina twierdzi, że zaatakowała 41 samolotów. Możemy tylko się opierać na zdjęciach satelitarnych i nagraniach, które krążą w sieci. Na ich podstawie potwierdziliśmy zniszczenie 13 samolotów, z czego 12 to strategiczne bombowce oraz jeden samolot transportowy. Rzeczywiste liczby mogą być znacznie wyższe, ale nie mamy na to dowodów.

Bardzo interesująca jest informacja o zniszczonych A-50 (samoloty wczesnego ostrzegania, wyposażone w potężne radary – red.). Mamy relacje dziennikarzy, którzy widzieli nieopublikowane nagrania SBU, udowadniające atak na dwa takie samoloty. Jeśli to prawda, a jest to wielce prawdopodobne, Ukraina odniosła ogromny sukces. A-50 są niezastąpione. Rosja ma takich samolotów mniej niż dziesięć. To niepowetowana strata.

Emil Kastehelmi © Archiwum prywatne
Nawet jeśli założymy, że SBU zniszczyła 15 procent rosyjskich bombowców strategicznych, jak to może wpłynąć na zdolności Rosji do atakowania Ukrainy?

Na początek Rosjanie będą musieli sprawdzić wszystkie samoloty, które były na lotniskach podczas ataku. Nawet te maszyny, które stały daleko od miejsc eksplozji, mogły zostać uszkodzone odłamkami. To spowoduje, że przez jakiś czas zdolność Rosji do przeprowadzania rakietowych uderzeń na terytorium Ukrainy będzie ograniczona. Ale to nie oznacza, że zagrożenie całkiem zniknie. Po inspekcji i remoncie Rosja znowu będzie mogła atakować Ukrainę rakietami wystrzeliwanymi z samolotów.

Problemem Rosji jest to, że straciła maszyny, których nie ma jak zastąpić. Zniszczone bombowce Tu-95MS oraz Tu-22M3 Rosja przestała produkować jeszcze w latach 90. ubiegłego wieku. Zamiast nich produkowany jest nowy model bombowca – Tu-160. Jednak rocznie Rosja jest w stanie wypuścić około trzech takich samolotów. Innymi słowy, Rosja straciła bezpowrotnie co najmniej kilkanaście bombowców. Wiele z tych, które zostały na wyposażeniu sił powietrznych, ma ponad 30 lat, a uzupełnienie strat nowymi maszynami zajmie lata i będzie bardzo kosztowne. Jest to wyzwanie dla Rosjan.

Zniszczone bombowce stanowiły jeden z filarów rosyjskiej triady nuklearnej. Zdaniem części analityków było to dość ryzykowne zagranie ze strony Kijowa.

Tak, niektórzy teraz krytykują Ukrainę, że atak na część nuklearnej triady Rosji był prowokacją. Trzeba jednak pamiętać, że to właśnie bombowce Tu-95MS oraz Tu-22M3 Rosja regularnie wykorzystywała do ataków rakietowych na Ukrainę. Więc dla Kijowa rosyjskie lotniska są absolutnie legalnym celem wojskowym.

Oprócz tego trzeba rozumieć, że nuklearna triada składa się z trzech elementów: lądowego (stałe i mobilne wyrzutnie międzykontynentalnych pocisków balistycznych), morskiego (okręty podwodne) oraz strategicznych sił powietrznych. Ukraina zaatakowała najsłabszy z tych elementów. Jest to bolesne dla Rosji, ale nie krytyczne. Nadal ma duże możliwości wykorzystania broni nuklearnej.

Po operacji “Pajęczyna” światowe media ostrzegały przed “nieuniknionym odwetem”. Według “New York Times” Rosja może przeprowadzić zmasowany atak na obiekty cywilne i sieć energetyczną. “Daily Express” straszył użyciem bomby atomowej. W rzeczywistości Moskwa milczy, a pierwszą osobą, która zapowiedziała “zdecydowaną odpowiedź”, był Donald Trump. Napisał o tym po “dobrej rozmowie” z Putinem. Nie próbował potępiać Moskwy czy ostrzegać ją przed konsekwencjami, de facto dając przyzwolenie na odwet. Więc jakiej odpowiedzi Rosji może się spodziewać Ukraina?

Z politycznego punktu widzenia Rosja nie może pozostawić tej sprawy bezkarnie. Musi pokazać, jak bardzo jest rozwścieczona. Widzimy jednak, że reakcja Moskwy nie jest natychmiastowa, co może sugerować, że planuje coś większego. Na pewno nie będzie to lustrzana odpowiedź, bo Rosja nie ma możliwości do przeprowadzenia podobnych operacji na terytorium Ukrainy. Wymagałoby to wielu miesięcy przygotowań, rzetelnego planowania.

Rosjanie mogą więc zrobić to, co zazwyczaj: zaatakować dużą liczbą dronów i rakiet. Dla celów propagandowych mogą również użyć jakiejś “dużej” rakiety, jak hipersoniczny Oresznik, którą uderzyli w ataku na przedmieścia Dnipro w listopadzie 2024 roku. Bez względu na to, co zrobią, nie będzie to niczym nowym. Zmasowanym atakom Ukraina jest poddawana regularnie.

null-19%
Microsoft 365 Business Standard
478,00 zł589,00 zł
null
REKLAMAKONIEC REKLAMY