Wołodymyr Zełenski dla “Wyborczej” i europejskich gazet. “Musimy znaleźć z Putinem format zakończenia wojny”

W sobotę, 10 maja, w Kijowie gościli liderzy państw wchodzących w skład koalicji: Polski, Francji, Niemiec i Wielkiej Brytanii. Był to silny gest poparcia dla Ukrainy i sygnał dla Rosji, że Europa jest z Ukrainą.

Europejscy partnerzy poparli amerykańsko-ukraińską propozycję 30-dniowego zawieszenia broni i w razie odmowy Rosji zagrozili wprowadzeniem nowych sankcji.Ostateczna decyzja powinna zostać podjęta po 15 maja.

Ukraina zgodziła się na rosyjską propozycję rozmów w Stambule w czwartek, ale pod warunkiem, iż dojdzie do spotkania Zełenskiego z Putinem.
13 maja prezydent Wołodymyr Zełenski spotkał się w Kijowie z małą grupą europejskich dziennikarzy, aby porozmawiać o rezultatach wizyty liderów, bieżącej sytuacji i o tym, czego można oczekiwać w najbliższych dniach. Wśród nich był dziennikarz “Gazety Wyborczej”

“Wołodymyr Zełenski dla ‘Wyborczej’ i europejskich gazet: ‘Musimy znaleźć z Putinem format zakończenia wojny'”:

—

Wołodymyr Zełenski dla “Wyborczej” i europejskich gazet: “Musimy znaleźć z Putinem format zakończenia wojny”

W ostatnim wywiadzie udzielonym „Gazecie Wyborczej” oraz kilku innym europejskim gazetom, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podkreślił konieczność wypracowania formatu zakończenia wojny z Rosją. Jego słowa wywołały szeroką dyskusję na temat przyszłości konfliktu oraz możliwych scenariuszy dyplomatycznych. Zełenski nie zapowiada kapitulacji ani ustępstw terytorialnych, ale daje jasno do zrozumienia, że Ukraina jest gotowa do rozmów – pod warunkiem przestrzegania zasad prawa międzynarodowego.

Potrzeba politycznego rozwiązania

„Musimy znaleźć z Putinem format zakończenia wojny” – te słowa Zełenskiego świadczą o tym, że nawet w obliczu intensywnych działań zbrojnych i wciąż powtarzających się rosyjskich ataków, Ukraina nie wyklucza drogi dyplomatycznej. Prezydent zaznaczył, że „koniec wojny” nie oznacza zamrożenia konfliktu ani oddania okupowanych terytoriów, lecz rzeczywiste, trwałe porozumienie, które będzie gwarantować bezpieczeństwo i suwerenność Ukrainy.

Zełenski powiedział, że Ukraina jest otwarta na rozmowy, ale nie za wszelką cenę. „Nie chcemy iluzji pokoju. Chcemy realnego końca wojny, który nie przyniesie nowego konfliktu za kilka lat” – stwierdził. Dodał również, że pokój nie może zostać narzucony przez Rosję, lecz musi być wynikiem konsensusu i respektowania integralności terytorialnej Ukrainy.

Formuła pokojowa Ukrainy

Od końca 2022 roku Ukraina promuje tzw. „formułę pokojową Zełenskiego”, która opiera się na 10 punktach, m.in. wycofaniu wojsk rosyjskich, przywróceniu granic z 1991 roku, uwolnieniu jeńców i deportowanych dzieci, powołaniu trybunału dla rosyjskich zbrodniarzy wojennych oraz zapewnieniu gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy. Prezydent wielokrotnie powtarzał, że jest gotowy do rozmów, jeśli Rosja zaakceptuje tę formułę jako punkt wyjścia.

W wywiadzie dla „Wyborczej” Zełenski podkreślił, że Zachód powinien mocniej wspierać wysiłki dyplomatyczne Ukrainy i aktywnie włączyć się w organizację szczytów pokojowych. Zapowiedział również, że Kijów liczy na jeszcze większe zaangażowanie krajów globalnego Południa, które mogą odegrać rolę mediatorów lub gwarantów porozumienia.

Czy Putin jest gotów do rozmów?

Jednym z kluczowych pytań pozostaje, czy Władimir Putin rzeczywiście jest gotów na rozmowy pokojowe. Kreml wielokrotnie wysyłał sprzeczne sygnały – z jednej strony deklarując gotowość do negocjacji, z drugiej eskalując działania wojenne i kontynuując brutalne ataki na ukraińskie miasta. Według wielu analityków, Rosja może chcieć wykorzystać rozmowy jako instrument do uzyskania czasu i wzmocnienia pozycji wojskowej.

Zełenski w rozmowie z europejskimi dziennikarzami był wyraźnie sceptyczny wobec intencji Moskwy. „Putin nie szuka pokoju – on szuka dominacji. Ale nawet w tej sytuacji musimy rozmawiać o zakończeniu wojny, bo alternatywą jest niekończące się cierpienie ludzi” – mówił.

Rola Europy

Prezydent Ukrainy wezwał państwa europejskie do większej jednomyślności w sprawie sankcji wobec Rosji oraz pomocy wojskowej i humanitarnej. Zełenski zaznaczył, że tylko silna i zjednoczona Europa może być realnym partnerem w negocjacjach pokojowych. Zwrócił także uwagę na niebezpieczeństwo „zmęczenia wojną”, które może osłabić wolę dalszego wsparcia dla Ukrainy.

„To nie jest wojna Ukrainy – to wojna o wartości europejskie: wolność, prawo, demokrację. Jeśli teraz ustąpimy, zapłacimy wszyscy znacznie większą cenę później” – ostrzegał Zełenski.

Oczekiwania społeczeństwa ukraińskiego

Wśród Ukraińców rośnie zniecierpliwienie przedłużającym się konfliktem, ale jednocześnie poparcie dla idei obrony narodowej pozostaje wysokie. Według najnowszych sondaży, większość obywateli nie akceptuje pomysłu zawarcia pokoju kosztem terytoriów. Zełenski zdaje sobie z tego sprawę i podkreśla, że jakiekolwiek porozumienie pokojowe musi uwzględniać wolę narodu.

„Nie podpiszę żadnego dokumentu, który byłby sprzeczny z interesem naszego państwa i narodu. Ale też nie mogę ignorować potrzeby zakończenia tej wojny. Dlatego szukamy realnych, ale sprawiedliwych rozwiązań” – powiedział prezydent.

Przyszłość rozmów pokojowych

Choć obecnie nie toczą się oficjalne rozmowy między Ukrainą a Rosją, coraz częściej mówi się o możliwości organizacji kolejnych szczytów pokojowych. Pierwszy taki szczyt odbył się w Szwajcarii, drugi może zostać zorganizowany jeszcze w tym roku – być może w jednym z krajów neutralnych lub zaangażowanych w działania humanitarne.

Eksperci podkreślają, że kluczowe będzie stworzenie formatu, który pozwoli obydwu stronom zasiąść do stołu, ale bez narzucania warunków przez Rosję. Format genewski, normandzki, a może nowy – specjalnie dostosowany do realiów tej wojny?

Podsumowanie

Słowa Wołodymyra Zełenskiego dla „Gazety Wyborczej” oraz innych europejskich mediów to ważny sygnał zarówno dla świata, jak i dla Rosji. Ukraina nie rezygnuje z walki, ale jednocześnie szuka dróg prowadzących do sprawiedliwego pokoju. Warunkiem koniecznym pozostaje uznanie jej suwerenności i granic, a także odpowiedzialność Rosji za zbrodnie wojenne.

Czy uda się znaleźć format zakończenia wojny, który będzie akceptowalny dla obu stron? Tego dziś nie wiadomo. Ale jasne jest jedno – Ukraina nie zrezygnuje z wolności, a Zełenski pozostaje głosem oporu i nadziei.

—