Rozejm świąteczny w Ukrainie. Reagują urzędnicy Aleksandra Łukaszenki

W obliczu ogłoszonego przez Rosję rozejmu świątecznego na Ukrainie, białoruski przywódca Alaksandr Łukaszenka oraz jego administracja wyrazili swoje stanowisko, które spotkało się z szerokim echem na arenie międzynarodowej. Deklaracje Mińska, choć na pierwszy rzut oka sugerujące chęć pokojowego rozwiązania konfliktu, budzą kontrowersje i są postrzegane przez wielu jako próba manipulacji opinią publiczną.

Białoruś jako potencjalny mediator?

Alaksandr Łukaszenka, w swoim świątecznym przemówieniu, podkreślił gotowość Białorusi do współpracy z Ukrainą, zaznaczając jednak, że warunkiem koniecznym jest zakończenie działań wojennych. W wywiadzie dla BBC, udzielonym podczas szczytu BRICS w Kazaniu, białoruski prezydent stwierdził: “Nie zamierzamy nikogo atakować, w tym Ukrainy. To są nasi ludzie – Ukraińcy. Nasi ludzie tam mieszkają. Jesteśmy gotowi współpracować z nimi, cokolwiek się tam wydarzy” .

Dodatkowo, Łukaszenka zaproponował wysłanie białoruskich oddziałów jako sił pokojowych na Ukrainę, argumentując, że obecność wojsk Unii Europejskiej mogłaby jedynie zaostrzyć sytuację i rozwścieczyć Rosję. Według niego, Białoruś mogłaby odegrać kluczową rolę w zapewnieniu stabilności między “średnim i wielkim bratem” .

Krytyka pod adresem Ukrainy

Mimo deklarowanej chęci współpracy, Łukaszenka nie szczędził krytyki pod adresem ukraińskich władz. W swoim wystąpieniu zarzucił prezydentowi Wołodymyrowi Zełenskiemu działania mające na celu wciągnięcie Białorusi w konflikt zbrojny. Stwierdził: “Dlaczego Wołodia Zełenski się tak zachowuje? (…) Czego mu brakuje? Wydano mu rozkaz: trzeba zrobić wszystko, żeby wciągnąć Białoruś w wojnę” .

Takie oskarżenia spotkały się z natychmiastową reakcją ze strony ukraińskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, które wyraziło zaskoczenie i oburzenie słowami białoruskiego przywódcy. Rzecznik ukraińskiego MSZ, Heorhij Tychyj, podkreślił, że “jedyne, czego Białoruś ma prawo oczekiwać, to sprawiedliwy proces za pomoc w rosyjskiej agresji” .

Propozycje rozejmu i ich odbiór

Łukaszenka wielokrotnie apelował o zawieszenie broni na Ukrainie, proponując m.in. rozejm bez prawa przemieszczania sprzętu i przekazywania broni z obu stron. Jednak jego inicjatywy spotykają się z ograniczonym zainteresowaniem ze strony Kremla. Rzecznik rosyjskiego prezydenta, Dmitrij Pieskow, lakonicznie skomentował propozycję Łukaszenki, stwierdzając jedynie, że Rosja “odnotowała oświadczenie Łukaszenki” .

Dodatkowo, białoruski prezydent zasugerował, że sytuacja na froncie ukraińsko-rosyjskim dojrzała do rozmów pokojowych, wskazując na impas i potrzebę negocjacji opartych na tzw. Porozumieniach Stambulskich z marca 2022 roku .

Kontrowersyjne wypowiedzi i reakcje międzynarodowe

W listopadzie 2023 roku, Łukaszenka wywołał kontrowersje, nazywając Ukrainę “naszym regionem” i sugerując, że “Ukraina nadal będzie nasza” . Takie wypowiedzi budzą obawy społeczności międzynarodowej co do rzeczywistych intencji Mińska i jego roli w konflikcie.

W odpowiedzi na działania Białorusi, wiele państw zachodnich wyraziło zaniepokojenie i podkreśliło konieczność monitorowania sytuacji. Organizacje międzynarodowe apelują o transparentność i rzeczywiste zaangażowanie w proces pokojowy, bez ukrytych motywów politycznych.

Podsumowanie

Choć Białoruś deklaruje chęć mediacji i udziału w procesie pokojowym na Ukrainie, jej działania i wypowiedzi budzą wątpliwości co do szczerości tych intencji. Oskarżenia pod adresem ukraińskich władz, kontrowersyjne propozycje oraz bliskie relacje z Rosją wskazują na skomplikowaną i niejednoznaczną postawę Mińska w obliczu trwającego konfliktu. W obliczu tych wydarzeń, społeczność międzynarodowa stoi przed wyzwaniem oceny i odpowiedzi na działania Białorusi w kontekście dążeń do pokoju na Ukrainie.